«Κύριοι, δυστυχώς, επτωχεύσαμεν»
ΕΔΗΛΩΣΕΝ περίλυπος ο Χαρίλαος Τρικούπης στη Βουλή των Ελλήνων το 1893. Είχε προηγηθεί η βίαιη ανθελληνική εκστρατεία στο εξωτερικό, αλλά και πολύ σκληρά αντιλαϊκά μέτρα στο εσωτερικό. Ανεπιτυχώς προσπάθησε ο Χαρίλαος να δανειστεί κι άλλο, έστω και πανάκριβα. Οι τραπεζίτες και οι κυβερνήτες της Ευρώπης τού έκλεισαν τις στρόφιγγες.
ΚΙ όμως όλα είχαν ξεκινήσει τόσο ωραία... Φάγαμε βέβαια μια μικρή πτωχευσούλα στα 1827, αλλά αυτή παραδόξως μας ωφέλησε. Μας έσωσε! Είχε εγκρίνει οι εγγλέζικες τράπεζες περίπου 3 εκατομμύρια λίρες ονομαστικά δάνεια προς τους οπλαρχηγούς. Στα χέρια τους όμως έφτασαν μόλις 600 χιλιαρικόπουλα, τα οποία, όπως πήγαινε η όλη φάση, μάλλον θα τα κλαίγανε οι Εγγλέζοι. Το 1827 δεν είχε καν ιδρυθεί ελληνικό κράτος, από ποιον θα τα έπαιρναν πίσω;... Ετσι, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, ύστερα από συμφωνία των μεγάλων δυνάμεων έγινε η ναυμαχία στο Ναυαρίνο, η επανάσταση ενίκησε, αποκτήσαμε κράτος, οπότε από κάποιον είχανε λαμβάνειν.
ΦΥΣΙΚΑ τα πήρανε πίσω με το παραπάνω... Ο Καποδίστριας, ως γνωστόν, έβαλε μέχρι και δικά του λεφτά από την προσωπική του περιουσία για να λειτουργήσει το κράτος -αφού Λονδίνο και Παρίσι δεν τον δανείζανε γιατί ήταν ρωσόφιλος- και στη συνέχεια εξέδωσε ακάλυπτα χαρτονομίσματα... Αφού δολοφονήθηκε, μετά δανείσανε τον Οθωνα 60 εκατομμύρια φράγκα, από τα οποία τα 33 τον υποχρέωσαν να τα δώσει αμέσως πίσω για τα «δάνεια της ανεξαρτησίας». Για εκείνα εκεί, δηλαδή, τα εξακόσια χιλιαρικόπουλα που είχανε πάρει σε λίρες οι οπλαρχηγοί για να ντουφεκάνε.
ΤΟΥ περισσέψανε 27 εκατομύρια του Οθωνα. Ευτυχώς με μόλις 12,5 αγόρασε το 1843 από τους Τούρκους την Αττική, τη Φθιώτιδα και την Εύβοια. Τζάμπα πράγμα! Πού να φανταστούνε οι Τουρκαλάδες τι υπεραξίες θα προέκυπταν απ' αυτά τα οικόπεδα ύστερα από μόλις 15ο χρονάκια...
ΜΑΣ έπιασε όμως αμόκ... Θέλαμε να τα αγοράσουμε όλα από τους Τούρκους! Οι Ευρωπαίοι τραπεζίτες που μας δίνανε δάνεια με υψηλά επιτόκια, έτριβαν τα χεράκια τους... Αγοράσαμε τη Θεσσαλία, φτιάξαμε στρατό, χρηματοδοτήσαμε τον κρητικό αγώνα.
ΕΡΧΕΤΑΙ και ο Χαρίλαος Τρικούπης και προσπαθεί να αναμορφώσει τον δημοσιονομικό και διοικητικό οργανισμό της χώρας οραματιζόμενος τη μεγάλη ανάπτυξη και την εκβιομηχάνιση. Με νέο δανεισμό φτιάχνει και το γνωστό σιδηροδρομικό δίκτυο που... απολαμβάνουμε έως σήμερα. Τη γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου δεν πρόλαβε.
ΔΙΟΤΙ το 1885 ο Χ. Τρικούπης χάνει τις εκλογές από τον Δηλιγιάννη, ο οποίος δεν μπορεί να εξυπηρετήσει... τα τεράστια δάνεια κι έτσι το 1892 ξανακερδίζει τις εκλογές ο Τρικούπης, που δεν κατάφερε με τη σειρά του να συνάψει νέο εξωτερικό δάνειο και παραιτείται...
Η κυβέρνηση Ράλλη - Σωτηρόπουλου που τον αντικαθιστά τα βρίσκει πάρα πολύ σκούρα και ξαναπαραδίδει στον Τρικούπη. Ο εξωτερικός δανεισμός της Ελλάδας έχει φτάσει 585,4 εκατομμύρια φράγκα. Ο Χαρίλαος λέει: «Δυστυχώς, κύριοι, επτωχεύσαμεν»...
ΤΙ έγινε μετά; Ο καταστροφικός ελληνο-τουρκικός πόλεμος του 1897 με κατάληξη την επιβολή Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (ΔΟΕ) από τους ξένους και ντόπιους πιστωτές της χώρας, τους λεγόμενους «ομολογιούχους». Ανάλογη φάση! Οικονομική «βοήθεια» με παραχώρηση του δικαιώματος να κάνουν κουμάντο οι ξένοι στην Ελλάδα.
ΗΤΑΝ ένα σχέδιο διάσωσης των πιστωτών και ουχί της χώρας, με νέο εγγυημένο δάνειο 151,3 εκατομμυρίων φράγκων, εξασφαλίζοντας πρώτα απ' όλα στους ομολογιούχους την τακτική είσπραξη των τοκοχρεολυσίων. Προέβλεπε τον έλεγχο των δημόσιων προσόδων και την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών, την αποζημίωση με 99 εκατομμύρια φράγκα της Τουρκίας και την κάλυψη των 22,5 εκατ. φράγκων του ελλείμματος και των 31,4 εκατ. του κρατικού χρέους.
Και από τότε η ιστορία συνεχίζεται...
